Doğal hukuk, doğada var olan hukuk kurallarından oluşur. Pozitif hukuk ise, uygulanmakta olan hukuk kurallarıdır.
Hukuk kurallarının yaptırımı vardır. Uyulmadığı taktirde, siyasi bir kuvvet tarafından, müeyyidesi uygulanır. Yaptırımı uygulayan siyasi güce, Montesquieu YURUTME diyordu. Günümüzde Hükümete tekabül ediyor.
Yasama pozitif yasaları yaparken, daima DOGAL HUKUKA uygun yasa çıkarmalıdır. Doğal Hukuka aykırı yasa uygulanamaz. Uygulamaya kalkan hükümetler siyasi bedel öder.
Doğal hukuktan uzaklaşan pozitif hukuk kuralları, uzaklaşmanın derecesine göre uygulama kabiliyetini de kaybeder. Ancak, toplumun gelişmişlik seviyesi, pozitif yasaların, doğal hukuk ile çelişkisini bir süre öteleyebiliyor. Köle ticareti örnek olarak verilebilir.
Köle ticareti, doğal hukuka uygun değil. Çünkü, temel hak ve özgürlüklere aykırıdır. Buna rağmen, binlerce yıl uygulandı. Dinler dahi köleliği kaldıramadı. Bizde köle ticaretini, Atatürk kaldırdı. Cumhuriyete kadar, ülkemizde köle pazarları kuruluyordu. Zira, Osmanlı’da uygulanan hukuk kuralları, köle ticaretine izin veriyordu.
Doğal hukuk değişmez kurallar içeriyor. Değişmez doğal hukuk kurallarını egemen kılmanın yolu Anayasa ile hükme bağlanmaktan geçiyor. 1948 yılında Birleşmiş Milletler “Temel insan hak ve özgürlükleri içeren beyannameyi” kabul etti. Modern Devletler, beyannamede yazılı hak ve özgürlükleri anayasalarına eklediler. Aralarında biz de varız.
Yasalar, anayasaya aykırı olamaz. Çünkü anayasa doğal hukuk hükümlerini içeriyor. Pozitif hukuk, doğal hukukun çizdiği sınırları aşamıyor.
Kuvvetler dengesi bozulduğu zaman, doğal hukuk rafa kalkar. Siyasi kuvvetler, YASAMA-YURUTME ve YARGI dan oluşur. Bunların arasındaki denge, bozulur ise doğal hukuk uygulama kabiliyetini kaybeder.
Uygulamada, Yürütme gücü öne geçer. Demokrasiler buna çözüm üretemedi. Amerika’da Başkan Trump, istediği yasayı, Cumhuriyetçi Parti desteği ile çıkarabiliyor. Bizde de benzer durum var. MHP nin desteğini alan Hükûmet, yasa çıkarmada sorun yaşamıyor.
Ancak, uzun dönemde doğal yasalar egemen olacak. Zira, pozitif yasaların kuvveti, doğal hukuk karşısında giderek azalıyor.
Şinasi Kara
